Deze week kwam ik er achter dat ik als leerkracht een heel andere houding kan aannemen t.o.v. hoog gevoelige kinderen dan ik heb als moeder van een hoog gevoelig kind.
Ik merk dat de rol waarin je zit erg kan bepalen hoe je ergens tegen aan kijkt. Ervaringen met diverse kinderen uit mijn groep hebben me dat inzicht gegeven. Ik schrok er zelf best wel van maar kon niet anders dan het toegeven aan mezelf en accepteren dat dit nu eenmaal zo is, wanneer je leerkracht bent van een groep van bijna 30 kleuters. In mijn klas had/heb ik een aantal kinderen waarvan ik vermoed, nee, weet dat ze erg hun best doen om zich aan te passen om vooral geen buitenbeentje te zijn. Ze kijken eerst goed naar wat de andere kinderen doen en welke materialen ze pakken (in mijn klas mogen de kinderen vaak zelf hun werkje kiezen). Ook kijken en luisteren ze goed naar de kinderen die duidelijk hun mening hebben en niet nalaten om dat luidkeels te verkondigen. Wanneer dat allemaal helder is gaan ze pas over tot het kiezen van hun werkje en met wie ze gaan samenwerken. Dit lijkt allemaal niet erg boeiend en is best logisch voor veel kinderen die eerst wat afwachtend zijn en pas daarna zelf aan de slag gaan.
Zo had ik een aantal jaren geleden een jongen in de klas, ik noem hem even Levie. Hij was een jongste kleuter en een heerlijk vrolijk kind, die altijd lachte, altijd fanatiek mee deed met de spelletjes en liedjes, en goed kon omgaan met de andere kinderen in de klas. Niks aan de hand zou je zeggen. Toch kwam moeder regelmatig aangeven dat Levie vaak pijn in zijn buik had als hij naar school moest en dat hij thuis vaak boze buien heeft en ook niet goed meer sliep. Ik als juf vond het erg vervelend voor hem, maar omdat ik op school niks aan hem merkte, dacht ik dat het probleem dan toch vooral thuis speelde. Levie was immers altijd vrolijk en vroeg geen extra aandacht, behalve dan dat ik vaak luisterde naar zijn enthousiaste verhalen over zijn belevenissen in het weekend of zijn nieuwste speelgoed.
”Kijk eens juf, deze robot kan echt zelf bewegen!“.
Nadat er vele weken overheen gingen en ik als juf toch wat beter ging kijken naar Levie, omdat hij volgens moeder bleef klagen over buikpijn en tegenzin om naar school te gaan, werd ik niet veel wijzer. Hij bleef vrolijk, hij deed alles keurig zoals je van hem verwachtte en er was voor mij als leerkracht dus niks aan de hand.
Totdat de ouders hulp gingen zoeken bij een bureau voor hoog begaafden en bleek dat deze jongen superslim was en wat ook uit het onderzoek kwam; Levie was een uitblinker in; aanpassen! Hij had zich iedere dag op school extreem aangepast, om zo maar niet anders te hoeven zijn dan de andere kinderen. Alleen maar uit behoefte om erbij te horen. Toen ik de uitslag van dat onderzoek las, schrok ik heel erg. Ik schrok vooral omdat de moeder in mij weet hoe erg dit kan zijn.
Hoe je als ouders thuis een kind kan hebben die iedere dag moe is na schooltijd, boze buien heeft, erg ongemotiveerd is en niet, NIET naar school wilt!
Ik! De moeder die dat zelf heeft meegemaakt, jaren aan een stuk, die nu in de rol van leerkracht zo’n zelfde jongen niet heeft kunnen helpen. Hoe kon ik dit zo over het hoofd zien? Hoe heb ik niet kunnen inzien waarom die jongen thuis zo veel problemen gaf?
Ik schrok erg van de tegenstrijdigheid die in me zat. De leerkracht in mij had genoeg redenen om dit allemaal logisch te verklaren. Nee, er was geen reden om extra aandacht aan hem te geven. Zijn gedrag en resultaten waren goed, maar niet opvallend (nee, dat had ik je als moeder ook wel kunnen uitleggen duh!). En nee, ik had het echt niet kunnen zien.
De boosheid en het verdriet wat jaren geleden al begon t.o.v. de juffen en meneren van mijn dochter richtte zich nu ineens op mijzelf. Ik was nu zelf zo’n juf die het niet goed gezien had en niet zag wat er in het kind zat!
Dit inzicht heeft me wel aan het denken gezet. Mag je als moeder altijd verwachten dat ze op school alles zien? Dat de juf of meneer in een klas van ongeveer 30 kinderen precies weet waar ieder kind behoefte aan heeft en wat er gedaan moet worden om de kinderen echt te motiveren?
Kan en mag ik dat verwachten?
De moeder en de leerkracht in mij hebben elkaar aangekeken en toegegeven dat dit niet altijd mogelijk is. Dit gaf voor mij rust en acceptatie. Ook t.a.v. mijn persoonlijke strijd tegen het hele schoolsysteem, wat voor mijn gevoel altijd, maar dan ook altijd tekort schoot op dit gebied. Leerkrachten zijn allemaal mensen die echt het beste uit je kind willen halen (oké, er zijn uitzonderingen, maar daar wil ik het nu niet over hebben). Dat zie ik bij alle collega’s die ik heb, en waarvan ik weet dat ze allemaal heel veel energie steken in hun klas en alles wat erbij komt kijken (en dat is heel veel, geloof me…).
Maar er is wel iets wat voor mij heel duidelijk is geworden: neem de ouders serieus als er wordt aangegeven dat hun kind niet graag naar school gaat of thuis problemen heeft. Ik als leerkracht zal moeten luisteren en samen met de ouders in gesprek gaan. En heel belangrijk: ga in gesprek met het kind zelf! Alleen dan kan het kind gehoord en gezien worden zoals het is en kunnen leerkrachten en ouders samen komen tot de beste aanpak.
Esther Heijnen
Moeder van 2 pubers
Leerkracht van 30 kleuters